Cumhuriyetin kurulduğu yıllardan beri kendi sanayini kurma ve geliştirme çabasında olan ülkemizde, ayakkabı sanayi diğer bir çok sektöre oranla oldukça geri kalmıştır. Sektörün devlet tarafından yeterince desteklenmemesi üretim teknolojisinin geri kalmasına yol açtığı gibi, üretimin de sınırlı düzeyde olmasına neden olmuştur.
1980’li yıllarda el ile üretimden sanayi tipi üretime geçilmesi ihracatın artmasını da beraberinde getirmiştir. Bu tarihlerde ayakkabı kapasitesi ve üretim hacminin artışıyla dış pazarlara yönelmenin de başladığı söylenebilir. Özel sektörün gerçekleştirdiği önemli atılımlar neticesinde ayakkabı sektörü bugün kayıtlı ihracatın yüzde 2,5’ini, bavul ticareti de hesaba katıldığında toplam ihracatın yüzde 10’lara yakınını gerçekleştirir hale gelmiştir. Resmi ihracat rakamlarının düşük çıkmasının en önemli nedeni sektörün önemli ölçüde bavul ticaretine konu olmasıdır.
Sektörün ihracat açısından gelişmişlik düzeyi yetersiz olmakla birlikte özellikle İspanya, Portekiz gibi Avrupalı üreticilerle rekabet edebilecek büyüklükte arz potansiyeli vardır. Ancak, bu potansiyel dünyada pek bilinmemektedir(5). İhracat potansiyelinden yeterince yararlanılabilmesi için yurtdışı tanıtım, tasarım ve ürün standardizasyonun sağlanması konularına önem verilmesi gerekmektedir.
Ayakkabı ihracatında coğrafi yakınlık dolayısıyla özellikle eski Doğu Bloku ülkelerinin seçilmesi, bu ülkelerdeki gelişmelerden önemli oranda etkilenilmesine neden olmuştur. 1998 yılına kadar ihracatın % 50’sinin gerçekleştirildiği Rusya pazarında 1998’de yaşanan kriz, ayakkabı firmalarımızı yeni pazarlar aramaya itmiştir. Kriz sonrasında Kazakistan, Ukrayna, Bulgaristan ve Macaristan gibi eski Doğu Bloku ülkelerinin ihracattaki payı azalırken İsrail, Libya, Suudi Arabistan gibi ülkelerin payı artmıştır.
Ayakkabı ihracatı ihraç kalemleri itibariyle ele alındığında deriden mamul ayakkabıların % 50.4 pay ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. Rusya pazarındaki ucuz ayakkabı talebi, deri harici maddelerden yapılan ayakkabıların da ihracatta önemli bir yerinin olmasını sağlamıştır. Özellikle 1997 yılında Asya ve 1998 yılında Rusya’da yaşanan ekonomik krizler ayakkabı üreticilerini deri dışında ucuz ayakkabı üretimine itmiştir. Bu tip üretimde yurtdışı pazarların devalüasyonla rekabet üstünlüğü kazanan Asya ülkelerine karşı korunması ve yüksek gelirli kitlelere hitap edecek kalitede ayakkabı modeli ve tasarımının olmayışı önemli rol oynamıştır.